„Muzyczne mosty” to projekt, który chcieliśmy zrealizować od dawna. Zależało nam na tym, aby dotrzeć z muzyką do osób, które na co dzień nie mogą uczestniczyć w wydarzeniach kulturalnych albo mają do nich ograniczony dostęp. I to się udało: od września do grudnia muzycy Toruńskiej Orkiestry Symfonicznej odwiedzą z koncertami 20 placówek w całym województwie kujawsko-pomorskim. Wśród nich zakłady karne, szpital psychiatryczny, schronisko dla osób bezdomnych czy domy pomocy społecznej.

Dzięki dofinansowaniu z Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności „Muzyczne mosty” połączyły muzyków Toruńskiej Orkiestry Symfonicznej z osobami, którym trudno udać się na koncert bądź jest to wręcz niemożliwe. W ramach projektu odbędzie się 40 koncertów kameralnych kwartetów w 20 placówkach o utrudnionym dostępie do kultury – po dwa koncerty w każdej. Wszystkie instytucje znajdują się w województwie kujawsko-pomorskim. To m.in. zakłady karne w Koronowie, Włocławku i Inowrocławiu, szpital psychiatryczny w Świeciu, ośrodek wychowawczy w Koronowie, schronisko dla osób bezdomnych we Włocławku oraz domy pomocy społecznej w niewielkich miejscowościach takich jak Warzyn, Zakrzewo czy Siemionki. 

Muzyka, która łączy pokolenia i gusty

Placówki odwiedzają dwa zespoły: QuarTOS oraz Raffa Quartet. Pierwszy z nich w składzie Mateusz Kubański – obój, Malwina Mikołajczak-Lutrzykowska – skrzypce, Michał Rak – altówka, Piotr Skruszewicz - wiolonczela prezentuje mieszankę kameralnych aranżacji klasycznych arcydzieł: od baroku, przez klasycyzm i romantyzm, aż po muzykę XX wieku. Uczestnicy usłyszą dzieła J. Bacha, A. Vivaldiego, W. A. Mozarta, H. Wieniawskiego, A. Dvořáka, G. Pucciniego oraz klasyczne tanga. To rozpoznawalny i przystępny repertuar dla słuchaczy w każdym wieku. 

Repertuar kwartetu Raffa Quartet w składzie Filip Lipski - skrzypce, Justyna Cieślak - skrzypce, Michał Rak - altówka, Mikołaj Wojciechowski - wiolonczela to z kolei zestaw utworów łączących muzykę klasyczną, filmową, rozrywkową i taneczną. Znalazły się w nim m.in. Cztery pory roku A. Vivaldiego (w kameralnej aranżacji), ponadczasowe melodie muzyki popularnej takie jak Yesterday, Hallelujah czy My Way, a także utwory filmowe (Walc Barbary, Lista Schindlera) czy tanga (Oblivion, La Cumparsita, Por una cabeza). To program pełen bliskich skojarzeń i znanych tematów, który daje przestrzeń na refleksję, wzruszenie, ale też lekkość i uśmiech. To muzyka, która łączy pokolenia i gusty, idealnie wpisując się w ideę projektu: dotarcia z muzyką do miejsc i ludzi, dla których bezpośredni kontakt ze sztuką może być rzadkością.

Melodia nadziei za murami

Swoimi wrażeniami z koncertów placówki chętnie dzielą się w mediach społecznościowych. Oto kilka relacji. 

„Mury Zakładu Karnego w Koronowie na chwilę straciły swój surowy, nieprzenikniony charakter. Zamiast rutyny i ciszy, w powietrzu zawisły harmonijne dźwięki, przyniesione prosto z filharmonicznej sceny. Niezwykła wizyta czterech instrumentalistów z Toruńskiej Orkiestry Symfonicznej (TOS) udowodniła, że sztuka potrafi przekraczać każdą barierę, niosąc ze sobą odrobinę wytchnienia i piękna tam, gdzie jest ono najbardziej potrzebne. ​Kameralny, ale doskonale zgrany kwartet – w składzie skrzypce, wiolonczela, altówka i obój – zaproponował osadzonym program, który był prawdziwą muzyczną podróżą. Od spokojnej, refleksyjnej klasyki po porywające, kinowe hity. ​Występy takie jak ten mają ogromne znaczenie, wykraczające poza samą rozrywkę. Muzyka symfoniczna, wirtuozeria gry na instrumentach i obcowanie ze sztuką na tak wysokim poziomie stanowią potężne narzędzie resocjalizacyjne. Uczą wrażliwości, porządkują emocje i dają impuls do głębszej refleksji nad własnym życiem. Dla osadzonych jest to bezcenna możliwość zetknięcia się z kulturą, która w normalnym życiu często jest niedostępna” – Zakład Karny w Koronowie.

„Zaszczycił nas swoją obecnością kwartet smyczkowy Raffa Quartet, który zabrał nas w niezwykłą, muzyczną podróż. Usłyszeliśmy utwory znane z filmów i musicali, a także klasykę w lekkiej, momentami jazzującej odsłonie. To była muzyka, która od razu wprowadziła ciepło, poruszenie i coś trudnego do opisania – atmosferę prawdziwego spotkania. Koncert odbył się w naszej wspólnej przestrzeni, tej, gdzie na co dzień toczy się zwykłe życie. Ale tego dnia stała się ona czymś więcej – salą koncertową pełną skupienia, ciekawości i autentycznego zachwytu. Dla wielu naszych podopiecznych było to pierwsze takie wydarzenie w życiu. I choć nie każdy mówił to głośno, emocje było widać w spojrzeniach, w cichych uśmiechach, w pytaniach zadawanych jeszcze długo po koncercie. Jesteśmy ogromnie wdzięczni za ten czas. Za muzykę, która nie ocenia, nie dzieli, tylko zaprasza do bycia razem. Za ludzi, którzy dzielą się swoim talentem i sercem. I za to, że takie mosty – między światami, doświadczeniami i historiami – naprawdę się budują – Caritas Diecezji Włocławskiej prowadzący Schronisko dla osób bezdomnych we Włocławku.

„Tego dnia Muzykoterapia na żywo poruszyła wszystkich: naszych Mieszkańców, pracowników oraz zaproszonych Gości z Dziennego Domu Pobytu SENIOR +. Dziękujemy Toruńskiej Orkiestrze Symfonicznej, a szczególnie muzykom z zespołu QuarTos za pamięć o Seniorach, którzy dzięki takim spotkaniom na żywo mogą poczuć wielką moc muzyki, która zostaje na długo w pamięci. Dziękujemy też za włączenie nas do projektu "Muzyczne Mosty", dzięki któremu zespół zagościł w naszym Domu” – Dom Pomocy Społecznej w Nakle nad Notecią.

Bezpłatne koncerty również dla mieszkańców Torunia

Oprócz 40 wydarzeń w placówkach z ograniczonym dostępem do kultury, w ramach tego samego projektu Toruńska Orkiestra Symfoniczna zrealizuje trzy bezpłatne koncerty w Toruniu – jeden, „Zobaczyć muzykę”, już za nami. 18 grudnia w Sali Mieszczańskiej Ratusza Staromiejskiego wystąpił zespół Hanbit Trio J - wyjątkowa grupa muzyków z dysfunkcją wzroku, która należy do renomowanego koreańskiego zespołu muzycznego osób z niepełnosprawnością wzrokową Hanbit Performing Arts Company. Trio składa się z trzech znakomitych solistów (Jae-Hyouk Lee - fortepian, Jisun Kim - skrzypce, Minju Kim - wiolonczela), którzy doskonalili swoje umiejętności w prestiżowych instytucjach, takich jak New England Conservatory i Manhattan School of Music, a swoimi występami zdobyli uznanie na całym świecie. W Toruniu artyści wykonali kompozycje Fryderyka Chopina, Pablo Sarasatego, Felixa Mendelssohna i Ludwiga van Beethovena, pokazując, że sztuka nie zna granic i jest dostępna dla każdego. Koncert można obejrzeć w serwisie YouTube w technologii 360°.

Dwa toruńskie koncerty jeszcze przed nami – 2 grudnia w CKK Jordanki wystąpi zespół QuarTos. W programie dzieła kameralne J.Ch. Bacha, Ch. Cannabicha, F. A. Hoffmeistera, J. Haydna i W. A. Mozarta. Z kolei 16 grudnia Raffa Quartet zaprezentuje dwa kwartety smyczkowe F. Schuberta i G. Pucciniego. 

Na oba koncerty obowiązywać będą bezpłatne wejściówki do odbioru w kasie w CKK Jordanki – na pierwszy koncert od 20 listopada, na drugi od 4 grudnia. 

Liczba wejściówek będzie mocno ograniczona – koncerty odbywać się będą na Sali Prób TOS. Tym, którym nie uda się zdobyć wejściówek, polecamy transmisję wydarzeń na żywo na kanale YouTube Toruńskiej Orkiestry Symfonicznej. 

Projekt „Muzyczne mosty” jest realizowany w ramach Inwestycji A2.5.1 Program wspierania działalności podmiotów sektora kultury i przemysłów kreatywnych na rzecz stymulowania ich rozwoju realizowanej w ramach Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności.

Projekt dofinansowany ze środków Gminy Miasta Toruń.

autorzy fotografii: Julia Marszewska / Maciej Zieliński